ประโยชน์ของคติชาวบ้านตามความคิดของฉัน (โดย เจดลา)
คติชาวบ้านที่ฉันเข้าใจ
คือ ความเชื่อ ที่เชื่อและประพฤติปฎิบติต่อๆกันมาโดยคิดว่าสิ่งนั้นดีกับชีวิต ดังนั้นประโยชน์ของคติชาวบ้านก็คือ
มีข้อปฎิบัติที่ทำให้เราปรับตัวเข้ากับสิ่งแวดล้อม แล้วเกิดผลดี ทั้งกายใจนั่นเอง
กล่าวคือ ในสมัยก่อนที่คนยังไม่มีความรู้
ไม่มีวิทยาการทางวิทยาศาสร์ คติชาวบ้านเป็นเครื่องมือทางความคิดที่คนคิดเชื่อมโยงขึ้นจากประสบการณ์,สิ่งแวดล้อม,วิถีชีวิต
และความเชื่อทางศาสนา เพื่อให้เป็นแนวทางยึดถือปฎิบัติ และพยายามหาเหตุผลให้กับสิ่งต่างๆ
โดยคติชาวบ้านยังคงเคารพธรรมชาติ สิ่งลี้ลับ และสิ่งที่ไม่อาจมองเห็นได้ด้วยตา
จึงเป็นวิธีการเอาตัวรอดที่ทำให้เรานบนอบและเคารพทุกสิ่งรอบตัว
ต่างจากเมื่อเรามีความรู้มากขึ้น คนเริ่มหาคำตอบจากสิ่งที่มองไม่เห็นได้ เราไม่ได้อาศัยร่วมกับธรรมชาติอีกแต่พยายามอยู่เหนือมันแทน
คติชาวบ้านจึงมีประโยชน์กว่าในแง่การปลูกฝังความยำเกรงต่อสิ่งต่างๆรอบตัว
ประโยชน์อีกอย่างหนึ่ง คือ คติชาวบ้านสอดคล้องกับความเชื่อและความกลัว
ทำให้คนยึดปฎิบัติได้มากกว่า เช่น หากบอกว่าคนที่ตั้งครรภ์ว่า อย่าไปงานศพเพราะ 1อาจจะติดเชื้อโรค กับ 2เด็กอาจจะได้รับพลังลบๆจากสิ่งเหนือธรรมชาติหรืออาจโดนพรากไป
หากให้เหตุผลที่1 แม่ที่คิดว่าตัวเองแข็งแรงดีก็อาจจะเสี่ยงไปงานศพ
แต่หากเป็นเหตุผลที่2 มันเป็นสิ่งที่ลี้ลับที่อยู่เหนือการควบคุมจึงไม่กล้าเสี่ยง
ทำให้ไม่ไปและมีโอกาสปลอดภัยจากเชื้อโรคมากกว่า นอกจากจะใช้ยึดปฏิบัติแล้วนั้นคติชาวบ้านยังสามารถสร้างความบันเทิงรื่นเริงได้อย่างเข้ากับวิถีชีวิตของคน
เช่น ปริศนาคำทาย เพลงชาวบ้าน เพลงกล่อมเด็ก ละครระบำ การละเล่น เรื่องเล่าต่างๆ
รวมถึงยังสามารถสั่งสอนคนได้ด้วย เช่น สุภาษิตคำพังเพย
อากับกริยาที่เป็นค่านิยมยึดถึงกันมา นำไปสู่อัตลักษณ์ของคนกลุ่มนั้นๆเช่น ประเพณี
การแต่งกาย อาหาร ศิลปะและสถาปัตยกรรมต่างๆ ที่แสดงออกเฉพาะกลุ่ม
เรียกได้ว่าคติชาวบ้านมีประโยชน์ในแทบจะทุกแง่มุมของชีวิต
ผูกพันกับคนตั้งแต่เกิดจนตาย และไม่ว่ากาลเวลาจะผ่านไปเท่าใด
มีวิทยาการใหม่ๆมากแค่ไหน คติชาวบ้านก็ยังคงมีพลังมากพอที่จะทิ้งกลิ่นอายของมันมายังคนรุ่นหลังเสมอๆ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น